سماء و مفهوم واقعی مطابق قرآن بدون تخیلات ذهنی

مقدمه نوشتار

قرآن در موضوعات خلقت کیهان، خلقت انسان، خلقت حیات دارای جهان بینی خاص خود است و اساس این جهان بینی کلمات کلیدی آن است. اگر ما درست این کلمات را مطابق آیات قرآن خوب درک نکنیم چهار چوب این جهان بینی را درهم می ریزیم و مانع از روشن شدن مفاهیم علمی قرآن میشویم و ناخود آگاه  و سهوا  قرآن را مهجور قرار می دهیم. این یک واقعیت انکار ناپذیری است که دامنگیر قرآن مجید شده است. قَالَ الرَّسُولُ یا رَبِّ إِنَّ قَوْمِی اتَّخَذُوا هَذَا الْقُرْآنَ مَهْجُوراً-30 فرقان- در قیامت حضرت رسول (ص) اکرم به خدا گلایه می کند "پروردگارا قوم من یعنی مومنین که به قرآن ایمان آورده اند این قرآن را مهجور قرار دادند. به سایت حوزه و پایگاه اطلاع رسانی مراجعه فرمایید. این یعنی در آیات تفکر و تعقل نکردن و نظرات گذشتگان را بر قرآن ارجح دانستن و قرآن را مطابق آن نظرات ترجمه و تفسیر کردن. یک مثال بزنم و وارد آیاتی شوم که کلمه سماء در آن آمده است.آیه 12

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَىٰ فِي كُلِّ سَمَاءٍ أَمْرَهَا ۚ وَزَيَّنَّا السَّمَاءَ الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ۚ ذَٰلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ "پس سماء زمین که دودی بود و برای سامان دادن آن به آن پرداختم.  سوره فصلت و اکنون همین آیه 12 سوره فصلت که در ادامه آن آمده را ترجمه میکنیم.

پس آن سماء زمین را در دو روز به هفت طبقه برنامه ریزی کردیم و امر خودمان را (قوانین  مربوط به آن را ) در تمام مجموعه سماء که همان سبع السموات هفت طبقه جو زمین است) وحی کردیم و این سماء را (جو زمین) را به زینت نور ستارگان ( مصابیح نور ستارگان است ونه خود ستارگان )مزین کردیم(هفت جو زمین از حالت دودی و کدر شفاف می شود تا جایی که نور ستارگان زینت بخش آن میشوند ( برای ناظر زمینی) و آن مجموعه جو زمین را محفوظ قرار دادیم و این تقدیر ( برنامه ریزی ) آن خداوند عزیز و دانا است".

این ترجمه واقعی آیه است که دنیایی از مفاهیم علمی مطابق روز در آن نهفته است که اعجاز قرآن است و خداوند این آیه برای روزی بیان کرده که علم معیار سنجش حقانیت خداوند است و دانشمندان دنبال واقعیت های علمی هستند و می تواند دانشجوی مسلمان و غیر مسلمان را به خود جلب کند و حال به ترجمه این آیه در سایت ها نگاه کنیم من سایت دانشنامه اسلامی را انتخاب می کنم که سایتی معتبر و پر بازدید است. البته خدای ناکرده قصد اساعه ادب ندارم و صرفا نگاه انتقادی به آن است و آن هم برای خاطر شفافیت در ترجمه قرآن -

"آن گاه نظم هفت آسمان را در دو روز استوار فرمود و در هر آسمانی (نظم) امرش را وحی فرمود، و آسمان (محسوس) دنیا را به چراغهای رخشنده (مهر و ماه و انجم) زیب و زیور دادیم و آن را (از ورود شیاطین) حفظ کردیم. این (نظام آسمان و زمین) تقدیر خدای مقتدر داناست.

«قَضَاهُنَّ»: فعل (قَضی) به معنی: به انجام رسانید. به پایان برد. ضمیر (هُنَّ) به سماء بر می‌گردد که متضمّن معنی سماوات است. یا به (سماوات) بعد از خود برمی‌گردد. در صورت اوّل (سَبْعَ) حال (هُنَّ) و در صورت دوم تمیز و مفسّر آن است (نگا: روح المعانی، بیضاوی، ابن جُزَیّ). «أَمْرَهَا»: کار و بار مربوط به آن را. مخلوقات و موجودات و نظم و نظام آن را. «السَّمَآءَ الدُّنْیَا» (نگا: صافّات / . «مَصَابِیحَ»: چراغها. مراد کواکب است (نگا: صافّات / . «حِفْظاً»: نگاهداری. مفعول مطلق فعل محذوف (حَفِظْنَا) است که عطف بر فعل (زَیَّنَّا) است. در اصل چنین‌است: وَ حَفِظْنَاحِفْظاً. «ذلِکَ تَقْدِیرُ ...»: (نگا: انعام / ، یس / ). یادآوری: خداوند در هفت مورد قرآن، ادوار خلقت آسمانها و زمین را شش دوره ذکر فرموده‌اند (نگا: اعراف / ، یونس / هود / فرقان / ، سجده / ق / ، حدید.

پیام ها از ترجمه سنتی این آیه

1- خداوند آسمان را هفت طبقه قرار داده است. «فَقَضاهُنَّ سَبْعَ سَماواتٍ» ( با استناد به بند دوم  آسمان های هفت گانه منظور آسمان های بطلمیوسی است)
2- در نزد قدرت خداوند، آفرينش زمين با آفرينش آسمان‌هاى هفت‌ گانه تفاوتى نمى‌كند. هر دو را در دو مرحله آفريده است. فَقَضاهُنَ‌ ... فِي يَوْمَيْنِ‌- یعنی خلق السموات والارض در شش روز مساوی است با این دو روز بی اعتبار کردن آیات الهی؟ همان حرفی که معاندین و سروش می بافند که خدا نمی داند چه میگوید.
3- با اين كه در هر آسمانى امر و ويژگى خاصّى وجود دارد، امّا همه به يك سرچشمه وصل است. أَوْحى‌ ...
4- برنامه‌ها ى هر آسمانى از آسمان ديگر جدا است. ( «أَمْرَها» يعنى امورى كه مربوط به همان آسمان است) کجای آیه چنین حرفی زده است؟
5- هر چه ستاره ديده‌ايم و آن چه كه بعداً كشف مى‌شود، زينت‌هاى آسمانِ پايين است و ما از آسمان‌هاى ديگر خبرى نداريم. «زَيَّنَّا السَّماءَ الدُّنْيا بِمَصابِيحَ» هر کلمه یک آیه را که بهم ارتباط مستقیم دارند را به جای دیگر وصل کردن است. آسمان محسوس دنیا، اسمان محسوس دنیا کل کیهان که دیده می شود منظور است.

6- ستارگان، عامل حفاظت آسمان‌ها هستند. «حِفْظاً» 

7- مقدّرات الهى در دسترس هيچ كس قرار نمى‌گيرد. «تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ» 

هستى، تبلور علم و قدرت الهى است. «ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ»-8

9- مقدّرات الهى حكيمانه و عادلانه است. «ذلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ»

این یک مقایسه بود از برداشت های ذهنی که از نظرات  گذشتگان همچنان در افکار ما باقی مانده  و سعی می کنیم آیات قرآن را طوری ترجمه و تفسیر کنیم که با آن نظرات گذشتگان مطابقت پیدا کند. در آیات 9 الی 12 سوره فصلت سه بار سماء آورده شده و هر سه منظور جو زمین است و نه هفت آسمان بطلمیوسی منسوخ شده و ارتباط دادن خلقت کیهان در شش روز به این چهار آیه  ناشی از همان تفکرات سنتی مطابق علم هزار سال قبل است. حال این چهار آیه را با هم مرور کنیم تا بدانیم واقعیت قرآنی با تفکرات ما چقدر فاصله دارد. آیات متشابه زینت علمی قرآن هستند و ما باید آنها را به جهان علم نشان دهیم و افتخار کنیم که مسلمان هستیم و چنین آیاتی در قرآن داریم و حال گلایه حضرت رسول اکرم (ص) به خداوند که قوم من یعنی مومنین قرآن این چنین قرآن مهجور قرار داده اند و سخنان رهبر معظم که برای رفع شبهات باید تلاش مضاعف کرد را همیشه به خاطر داشته باشیم." این  بود ترجمه و توضیحات آن که کل مفهوم آیه را عوض میکند. حال به آیات قبل از آن نگاه کنیم این آیات بهم پیوسته هستند

آیات 9 الی 12 سوره فصلت پیدایش زمین

قُلْ أَئِنَّكُمْ لَتَكْفُرُونَ بِالَّذِي خَلَقَ الْأَرْضَ فِي يَوْمَيْنِ وَتَجْعَلُونَ لَهُ أَندَادًا ذَلِكَ رَبُّ الْعَالَمِين 9- بگو آيا شما به كسى كه "زمين را در دو روز(دوره) آفريده است، كفر میورزيد و براى او شریک قائل می‏شويد، او است كه  پروردگار جهانیان است".
زمین پس از جدا شدن از توده ابر خورشیدی در دو دوره خلق می شود این دو دوره از آغاز جدا شدن زمین از ابر خورشیدی تا جعل رواسی من فوقها ادامه داشته است به عبارتی تشکیل لایه بیرونی

وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِن فَوْقِهَا وَبَارَكَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَا أَقْوَاتَهَا فِي أَرْبَعَةِ أَيَّامٍ سَوَاء لِّلسَّائِلِينَ-10- در ادامه آیه قبل می آید: و قرار داد بر روی زمین رواسی (پوسته جامد زمین که ریشه در اعماق زمین دارد و نقش ایجاد تعادل در زمین را بر عهده دارد طبقات زیرین پوسته جامد مذاب و متحرک هستند و ضربه گیر زمین ) و برکت در آن قرار داد  و غذای مورد نیاز درخواست کنندگان را در چهار روز(دوره) مقدر کرد یا برنامه ریزی فرمود. تا اینجا خداوند دارد پیدایش زمین را بیان می فرماید کجای آیه ارتباط با کیهان دارد. وَجَعَلَ فِيهَا رَوَاسِيَ مِن فَوْقِهَا و قرار داد بالای زمین ( زمینی که پس از دو دوره آیه قبلی دارد شکل میگیرد) پوسته جامد بر روی زمین قرار می گیرد که برکت در آن  قرار داد برکت در پوسته جامد یعنی اینکه این پوسته دارای سنگ رس است که در چهار دوره غذای برای سواء للسائلین در درون همین سنگ رس رخ میدهد که همان صلصال کالفخار است سنگ رس داغ و پخته چرا پخته برای اینکه پوسته جامد زمین از حالت مذاب به گداخته در آمده است و این کاملا با آخرین نظریه های علمی پیدایش زمین مطابقت دارد و هم با آیات دیگر قرآن.

تا پایان دوره اقوات و پیدایش حیات لقد خلقنا الانسان من صلصال من حما مسنون و ایجاد اولین نطفه حیات آسمان اولیه زمین بر اثر برخورد خرده سیارات و شهاب سنگ های فراوان و غبار آتشفشان های فعال و آبر های تیره و تار دودی و تاریک است. چگونگی پیدایش حیات در زمین حال زمان لازم برای تکامل اولین نطفه حیات که باکتری های سه گانه پروکاریوت هستند در سه دوره تاریکی های سه گانه که لازمه حفاظت از این نطفه های اولیه حیات بوده است تمام شده و باید جو زمین اکسیژن دار شود و زمینه برای پیدایش پر سلولی ها فراهم شود و آن لازمه اش ایجاد جو اکسیژن دار و سپس هفت طبقات جو زمین است. در آیه بعدی ادامه می دهد. قابل ذکر است که جو اولیه زمین یک طبقه کم  قطر است و سقف ندارد و شهاب سنگ ها به راحتی درون این جو سقوط می کنند. حال به آیه بعدی توجه فرمایید. به تصویر زیر نگاه فرمایید زمین در حال شکل گرفتن پس از دو دوره و پوسته جامد هم دارد شکل میگیرد.

ثمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء وَهِيَ دُخَانٌ فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ- در ادامه آیه قبل: خداوند سپس به آسمان زمین می پردازد در حالی که دودی بود و در قالب تمثیلی جالب تثبیت می گردد و خطاب به هر دو می فرماید که بر این وضعیت برنامه ریزی شده قرارگیرید و آن ها اطاعت می کنند. این یک تمثیل زیبای قرآن است در سرگذشت زمین چرا؟ زمین در پی تحولات دو دوره پیدایش خود که آن را پشت سر می گذارد تثبیت می شود و جو زمین در اثر به وجود آمدن جرم زمین میتواند دور زمین بماند و به فضا پرتاب نشود. نیروی گرانش زمین جو را نگه می دارد. به علاوه با برخوردی حساب شده و برنامه ریزی شده یک خرده سیاره بزرگ به زمین اصابت می کند و تکه ای از زمین از آن جدا و تشکیل ماه را میدهد و همزمان محور زمین 23 درجه کج می شود و همین طور ثابت می ماند. این جا معنی فَقَالَ لَهَا وَلِلْأَرْضِ اِئْتِيَا طَوْعًا أَوْ كَرْهًا قَالَتَا أَتَيْنَا طَائِعِينَ معلوم می شود .هر دو زمین و سماء آن به تسخیر ذات باری تعالی در میآیند و تابع این امر خداوند می شوند. بنابراین جو اولیه تشکیل شده ولی یکپارچه و دودی است و خداوند آن را در آیه سماء مینامد و اعلام می فرماید در این زمان زمین و جو آن پایدار هستند. پس از آن سماء زمین را قضاهن می کند. چرا فقضاهن پایان سر سامان دادن هفت جو زمین است در دو دوره، در زمانی که جو زمین دارد درست می شود هنوز به دلیل وجود هیدروژن فراوان در جو محیط  جو بازی است و هیدروژن با برنامه ریزی به فضا پرتاب و جای آن اکسیژن و ازت به نسبت مشخص جایگزین می شوند. جو آرام می شود و ماهیت شب و روز جای خود را باز می کنند .به دحو الارض مراجعه فرماید.

فَقَضَاهُنَّ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ فِي يَوْمَيْنِ وَأَوْحَى فِي كُلِّ سَمَاء أَمْرَهَا وَزَيَّنَّا السَّمَاء الدُّنْيَا بِمَصَابِيحَ وَحِفْظًا ذَلِكَ تَقْدِيرُ الْعَزِيزِ الْعَلِيمِ- پس آسمان (ادامه آیه قبلی است دارد از جو یکپارچه زمین بیان می فرماید که آن را به هفت آسمان تبدیل می کند و آن هم با برنامه ریزی) را در دو روز(دوره) هفت طبقه کرد و در هر آسمانى امر آن را وحى فرمود ( در هر طبقه قوانین آن را وحی کرد. قرآن ابلاغ امر را  وحی می نامد و آسمان دنيا ( جو هفت طبقه ایحاد و شفاف شده را)را به چراغها ئی (نور ستارگان) آذين كرد و آن را نيكو حفظ کرد. اين است قدرت خداوند دانا. خداوند در آسمان یکپارچه زمین هفت آسمان را پدید آورد و در هر طبقه مقرارت و قوانین خاصی قرار داد پس از خلقت هفت طبقه جو آسمان شفاف می شود و از روی زمین ستارگان زینت بخش آن می شوند. و دنیا زندگی روی زمین است که در آیات متعددی میتوان این مطلب را استنباط کرد. خداوند متعال پس از پرداختن به آسمان زمین که در آیه ثُمَّ اسْتَوَى إِلَى السَّمَاء اشاره شد آن را در هفت طبقه و دو دوره آفرید.

آیات 30 الی 32 انبیاء هم دقیقا در باره پیدایش زمین است و این دو مجموعه آیات را نباید از هم جدا کنیم و به سلیقه خود و بر اساس تصورات ذهنی معنی کنیم این آیات به پیوسته هستند.

آیات 30 الی 32 سوره انبیاء

اوَلَمْ يَرَ الَّذِينَ كَفَرُوا أَنَّ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضَ كَانَتَا رَتْقًا فَفَتَقْنَاهُمَا وَجَعَلْنَا مِنَ الْمَاء كُلَّ شَيْءٍ حَيٍّ أَفَلَا يُؤْمِنُونَ
"آيا كسانى كه كفر ورزيدند نمی بینند كه آسمانها و زمين (جو زمین و زمین) هر دو به هم پيوسته بودند و ما آن دو را از هم  جدا  ساختيم  و هر چيز زنده ‏اى را در آب پديد آورديم  آيا باز هم  ايمان نمیآورند"-30 انبیا.به تصویر زیر نگاه فرما ئید

کانتا رتقا موید این است که دو پدیده جهان مادی بوده اند که بهم پیوسته بودند و خداوند آنها را از هم باز کرد. ارتباط دادن کانتا رتقا به کیهان بر خلاف نظر قرآن و غیر علمی است چرا که کیهان بهم پیوسته نبود که باز شود بلکه از عدم بوجود آمد. تمامی مفسران محترم قرآن از دو چیز بهم پیوسته صحبت کرده اند که وجود داشته است. علامه طباطبائی منظور از فتق را از هم جداسازی یا متمایز کردن دو پدیده که وجود داشته اند تفسیر کرده است. با استناد به دو آیه بعدی که در حقیقت دنباله این آیه است خداوند موضوع ایجاد رواسی را مطرح می فرماید و آسمان ها و زمین در این آیه زمین و هفت جو آن می باشد به ادامه آن در دو آیه بعدی و سیاق آنها توجه فرمایید. براساس این آیه زمین در آغاز پیدایش توده بهم پیوسته و یکپارچه بود گلوله ای مذاب و خداوند متعال آن را ازهم جدا کرد  سپس در آن آب را آفرید (موید این است که منظور آیه هفت جو زمین و زمین است) و در آب حیات را ایجاد کرد زیرا حیات تمامی موجودات زنده در آب انجام شده.

وَجَعَلْنَا فِي الْأَرْضِ رَوَاسِيَ أَن تَمِيدَ بِهِمْ وَجَعَلْنَا فِيهَا فِجَاجًا سُبُلًا لَعَلَّهُمْ يَهْتَدُونَ 31 انبیا و ادامه آیه میفرماید در زمين رواسی (پوسته جامد زمین) را نهاديم تا زمين را نجنباند و در آن راههايى فراخ پديد آورديم باشد كه راه يابند. پیوستگی این دو آیه بهم کاملا واضح است. پس از جدا کردن این دو از هم پوسته جامد و جو زمین تفکیک شدند. و سماء در آیه بعدی که دنباله این آیه است

وَجَعَلْنَا السَّمَاء سَقْفًا مَّحْفُوظًا وَهُمْ عَنْ ایاتها معرضون انبیاء 32 زمین در آغاز بصورت توده عظیم گازی یکپارچه از خورشید جدا شد و از این آیات چنین بر می آید که ابتدا زمین شکل میگیرد و سرد می شود و پوسته جامد تشکیل لایه بیرونی را میدهد و برای جو زمین حفاظ  قرار داده میشود. از این جهت قرآن مجید از کلمه رواسی استفاده کرده است و بعد از آن زمین دارای آسمان جدا از لایه بیرونی می شود خداوند می فرماید چرا در این آیات به دیده بصیرت نگاه نمی کنید .در کلمه معرضون دقت نماییم این معنی استنباط میشود این پدیده ها که آیات خداوند است را می بینید ولی روی برمی گردانید.

بنابراین آیات 30 الی 32 بهم پیوسته است و همه درباره زمین و تحولات آن سخن می گوید .به تصویر فوق توجه فرمایید این یک نمونه از آیات بیشماری است که سماء را جو زمین نامیده است در ادامه مقاله قسمت دوم به سایر آیات اشاره می کنیم. این مطالب را از آیات قرآن و مقایسه با علم روز بیان کرده ام که دقیقا مطابق آخرین نظریه علمی روز است -سید محمد تقوی اهرمی آبان 1398-ویرایش جدید دی ماه 1402

• قبلی
• بعدی