نطفه امشاج اولین تک سلولی بدون هسته پایه شروع خلقت انسان

مقدمه نوشتار

آیات متشابه فراوانی در قرآن وجود دارند که همچنان ظاهر آیه میدان جدل مفاهیم و معانی آن شده و باطن و تشبیه آیه که اصل آن است به فراموشی سپرده شده است. علماء و بزرگان اسلام با وجود اعتقاد به اصل تفکر و تدبر در آیات، با عقیده سنتی کهن وارد آیات متشابه می شوند و تفکر می کنند و توجیه همان نظر کهن را با کمی تغییر به عنوان  دست آورد جدید ارائه می دهند. روایتی از حضرت امام عسکری(ع) نقل میشود"لیست العباده کثیره الصیام والصلاه انما العباده کثرت تفکر فی امر الله" می فرماید عبادت به کثرت روزه و نماز نیست بلکه عبادت در حقیقت کثرت تفکر در امر خدا است. آیات متشابه با علوم طبیعی سر وکار دارند و تنها با دانستن علم آن میتوان تاویل نمود. مثالی بزنیم همه می دانیم که آیه زیر با علوم طبیعی سروکار دارد.

الله الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللَّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَأَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْماً "خدا است كه هفت آسمان را خلق کرد و در زمين مانند آن را آفرید است و فرمان او بصورت قوانین همواره در ميان آن دو جاري است برای اینکه بدانيد  خداوند به هر چیزی قادر است و علم او به همه چیز احاطه دارد.

برای تاویل علمی این آیه به تفکر و تعقل و تجسس در علم مربوطه نیاز است. آیا تنها  تفکر و تعقل در آیه کفایت میکند. هرکس با هر تصورات ذهنی که دارد وارد تفکر این آیه شود به همان نتیجه که در ذهن او نقش بسته میرسد. سبع السموات را مفسرین صدر اسلام با استناد به علم و تصورات ذهنی آن زمان هفت طبقه پوست پیازی کیهان که زمین در مرکزیت آن قرار داشت تاویل کرده اند. اکثر مفسرین و مترجمین نتوانسته اند این ذهنیت را در فکر خود پاک کنند و به همان نظریه  باور دارند. اخیرا برخی سیاره منظومه شمسی را دارند جایگزین سبع السموات میکنند و فکر نمی کنند اول هیچ جای قرآن سماء بوی سیاره نمی دهد و سیارات هم نه تا هستند و زمین را که کم کنیم می شود هشت تا؟ بدعت جدید.

بعلاوه سبع السموات طباقا است طبقه روی طبقه؟ سیاره ها با چه دوربینی طبقه طبقه دیده اند. تصورات غلط این چنین شکل می گیرند. لذا در تمامی تفاسیر صحبت از هفت زمین است که مانند هفت آسمان در کیهان وجود دارند. این نظریه منسوخ شده ولی وفاداری به نظریات کهن همچنان باقی مانده است. علم آن نظریه را رد کرد و در کیهان طبقاتی وجود ندارد و فقط بالای سر ما هفت طبقه جو زمین قرار گرفته که حیات در زمین مدیون آن است. با توجه به باور ذهنی مفسرین سعی نکرده اند علم زمین شناسی را برای تاویل این آیه بکار بگیرند و مشکل موضوع را حل کنند. آیه بطور وضوح می فرماید خداوند سبع السموات را خلق کرد و در زمین هم مانند آن هفت طبقه خلق کرد. من الارض دارای دو معنی است از زمین و در زمین. در آیات فراوان دیگر داریم که من معنی "در" هم  میدهد. بنابراین تفکر و تعقل که خداوند این همه تاکید فرموده زمانی کاربرد دارد که ذهن را از تصورات غلط  گذشتگان پاک کنیم. وَمَا لَهُم بِهِ مِنْ عِلْمٍ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا الظَّنَّ وَإِنَّ الظَّنَّ لَا يُغْنِي مِنَ الْحَقِّ شَيْئًا. از علم آن (در باره ملائکه است که به غلط فرشته نامگذاری کرده اند فرشته نامیدن ملائکه خلاف قرآن است ) بهره ای ندارند و از تصورات ذهنی خود تبعیت میکنند و ظن یا گمان یا تصورات ذهنی برای رسیدن به واقعیت سودی نمی رساند)

نطفه امشاج و تصورات ذهنی کهن

خلقت انسان و موضوعات مربوطه مانند نطفه، علقه، ماء مهین، ماء دافق ، صلب و تراءب، رشد جنین همه از یک منبع نشات گرفته است. همه مفسرین با آن ذهنیت خلقت انسان را دنبال می کنند مانند مثال فوق. ابن عباس عموی گرامی حضرت رسول اکرم(ص) شخصیت برجسته و پرتلاشی  بود که در عمر پر برکت خود برای روشن کردن ذهن مومنین در پی بردن به مفاهیم کلمات در آیات متشابه و سایر موضوعات تجسس گسترده ای انجام داد و معانی بسیاری از کلمات را از میان فرهنگ عرب جاهلیت پیدا کرده و شاگردان ایشان نظرات وی را جمع آوری و پایه تفاسیر مفسرین معروف قرار گرفت. ابن عباس کلمات را بر اساس تفکرات علمی و تجربی آن زمان جمع آوری کرد تا به سوالات مومنین پاسخ بدهد. آن زمان فکر می کردند آب مرد نطفه است ولی اکنون ما می دانیم که نطفه از تلقیح ژن نر و ماده تشکیل می شود. بنابراین کلماتی که در آیات متشابه خلقت انسان در قرآن مطرح شده را باید با علم روز بیان کنیم تا واقعیات علمی این آیات روشن شود. علت اصلی ایجاد شبهات نگریستن به این آیات با دید گذشته است که ضرورت بازنگری و مراجعه به علم روز اجتناب ناپذیر است. علم زیست شناسی اولین مولکول ژن که  پایه حیات است در زمین اولیه را نطفه  می نامد. این اصطلاح اخیرا و حدود کمتر از صد سال وارد ادبیات علم زیست شناسی تشکیل حیات اولیه گردید. آخرین نظریه علمی بحث دنیای RNA را وارد چگونگی تشکیل حیات اولیه نموده و ژن DNA تکامل یافته آن است.

خلاصه روند تشکیل اولیه نطفه حیات

تا کنون دانشمندان نظریه های مختلفی ارائه داده اند که در مقالات چگونگی روند پیدایش حیات در زمین اولیه از نظر قرآن مشروحا بیان شده است. دنیای RNA تحولی جدید در چگونگی پیدایش سلول اولیه حیات ایجاد کرده است. نظریه سوپ اولیه و پیدایش تک سلولی اولیه در درون آب اقیانوسها و در مجاورت دهانه های آتشفشان کم کم جای خود را به پیدایش حیات اولیه در خشکی و در درون سنگ رس گداخته داده است. بین لایه های موازی  درونی سنگ رس که قابلیت جذب آب همراه با املاح ایجاد شده مولکول های پایه حیات واکنش ایجاد مولکول های پلیمر به مولکول زنجیره ای پلیمر فراهم گردید و ژن اولیه RNA ایجاد شد. سنگ رس نقش کاتالیزاتور را بازی کرده است. چگونه این مولکول شیمیایی اسید ریبونوکلئیک خصوصیات اولیه حیات را گرفت و چگونه آب دفع شده از پیوستن مولکول های مونومر به پلیمر محیط واکنش را ترک کرده اند و شرایط محیط واکنش چگونه بوده .معمای بزرگ حیات است.

ژن RNA اسید ریبو نوکلئیک تنها یک رشته ای بوده بر خلاف DNA که دو رشته ای است بعلاوه خاصیت انتقال وراثت را نداشته و تنها قادر به تولید پروتئین بوده و قابلیت تکثیر پذیری به طریق تقسیم سلولی دارا بوده و خصوصیات تکثیر پذیری از طریق تلفیق ژن های نر و مادینگی را نداشته است. هر دو اسید نوکلئیک هستند. وظایف آنها متفاوت است به مقاله آر.ان .ای ویکی پدیا مراجعه فرمایید. بحث مفصلی دارد. آنچه به مقاله ما مربوط است. تشکیل این اولین تک سلولی حیات از حما مسنون و در صلصال است و چگونگی ایجاد مراحل دوره چهارگانه اقوات است بر روی پوسته داغ و جامد زمین که دقیقا در آیه 10 سوره فصلت به آن اشاره شده است. این تک سلولی اولیه حیات هسته و غشاء دور هسته که در متابولیسم موجود زنده نقش مهم ایفا می کند را نداشته، ژن تک پایه به صورت کلاف درهم پیچیده و آزاد در درون غشاء سلولی ناقص که البته در نوع خود از مکانیسم  پیچیده ای برخوردار بوده اما از نظر تکاملی به پای غشاء سلولی DNA نمی رسیده. در حقیقت نوع تکامل نیافته دی ان آ است. ژن یا نطفه ای است که بدون جنسیت نر و مادینگی خود تکثیر پذیر است و قرآن آن را نطفه امشاج نامیده است. حال آیه ای که این کلمه در آن آورده شده را ملاحظه کنیم.

هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا
إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ فَجَعَلْنَاهُ سَمِيعًا بَصِيرًا
إِنَّا هَدَيْنَاهُ السَّبِيلَ إِمَّا شَاكِرًا وَإِمَّا كَفُورًا

آیا در روزگار زمانی نگذشت که انسان چیز قابل ذکری نبود ما انسان را از نطفه امشاج خلق کردیم و خصوصیات نبتلیه در آن (او را از حالتی به حالتی ديگر و شکلی به شکل ديگر در مي آوريم) قرار می دهیم و سپس شنوائی و بینائی را در او قرار دادیم. آیه قبلی انسان در حال شدن است و در خاک و زمانی که نطفه اولیه ایجاد می شود و حیات شکل می گیرد انسان موضوعیت پیدا میکند. وَاللَّهُ خَلَقَكُم مِّن تُرَابٍ ثُمَّ مِن نُّطْفَةٍ؛ خَلَقَ الإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ؛

آیات 5 الی 7 سوره سجده هم این موضوع را تاکید می کند.
الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإِنسَانِ مِن طِينٍ خداوند همه چیز های لازم را برای شروع خلق انسان فراهم و خلق کرد که این همان فراهم نمودن خلقت اولیه حیات است وملکول های پایه برای خلقت حیات در حال شکل گرفتن است وانسان دارد ساخته میشود و خلق آن از زمانی است که در اولین نطفه ژن حیات دمیده میشود واولین نطفه خلقت انسان پدیدار میشود و خلقت انسان را از خاک شروع کرد

ثُمَّ جَعَلَ نَسْلَهُ مِن سُلالَةٍ مِّن مَّاء مَّهِينٍ
و نسل بعد از شروع در خاک را که پروتئین ها نوکلئوتیدها، قندها هستند را در محیطی که بخار آب به صورت کم و اندک و در درون سنگ رس وجود داشت نطفه امشاج را خلق کرد. آب در حد مولکول کم و بخار که املاح ساخته شده را درون خود داشت و جذب لایه های درونی سنگ رس گردید و به صورت رسوب سیاه رنگ و تبخیر آب بر جای می ماند. ولقد خلقنا الانسان من صلصال من حما مسنون

ثُمَّ سَوَّاهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِ و آن را سر و سامان داد و روح خود را در آن دمید .جعل لکم السمع و و الابصار و الافئذه قیلا ما تشکرون
این دو ردیف آیات سوره دهر و سجده کنار هم بگذاریم هر دو یک موضوع را بیان میکنند.
الَّذِي أَحْسَنَ كُلَّ شَيْءٍ خَلَقَهُ وَبَدَأَ خَلْقَ الإِنسَانِ مِن طِينٍ - هَلْ أَتَى عَلَى الْإِنسَانِ حِينٌ مِّنَ الدَّهْرِ لَمْ يَكُن شَيْئًا مَّذْكُورًا-این دو آیه یک موضوع را بیان میکند.

إِنَّا خَلَقْنَا الْإِنسَانَ مِن نُّطْفَةٍ أَمْشَاجٍ نَّبْتَلِيهِ ما انسان را از نطفه خاصی خلق کردیم که خاصیت توارث و تکثیرجنسیتی را درخود در حال نبتلیه بود از حالتی به حالت دیگری تغییر دادن وطبق برنامه ریزی به پیش رانده میشد.

دقت فرمایید همه صحنه ها در زمین اولیه است و به رحم موجودات زنده ارتباطی ندارد زمان رخداد سه و نیم میلیارد سال قبل است. نطفه امشاج دارای ژن تک رشته ار.ان.آ است وبا سلول هسته دار با غشاء تکامل یافته  زمانی حدود دو و نیم میلیارد سال فاصله است و نمی توان فورا نطفه اولیه و نطفه تکامل یافته که قرآن آن را علقه مینامد را در درون رحم برد. قرآن تحولات خلقت انسان در در درون سنگ رس و سه دوره تاریکی جو زمین که لازمه فراهم کردن محیط تکامل اولین پایه موجودات زنده که همان نفس واحده است را دارد بیان میکند. علم زیست شناسی به ما کمک می کند آیات را درک کنیم .کپی برداری از نظر گذشتگان که بر پایه علم آن زمان تصور شده ما را به گمراهی علمی می کشاند و شبهه پشت شبه ایجاد میگردد و کار ما هم می شود توجیه تراشیدن و بالا و پایین بردن استخوان در بدن تا جای مناسب صلب و ترائب را پیدا کنیم. برای یک بار هم که شده نظرات کهن را گوشه ای بگذاریم و آیات را با علم مربوطه مقایسه کنیم و بعد قضاوت کنیم و کاری که ابن عباس رحمه الله علیه انجام داد ما هم میتوانیم انجام دهیم. معنی کردن کلمات با علم روز. خداوند توفیق درک آیات متشابه به همه ما عنایت فرماید و ما را از بند تخیلات ذهنی رها سازد

(سید محمد تقوی اهرمی 23تیر1398 ماه مصادف با سالگرد تولد حضرت امام رضا(ع 

ویرایش جدید تیر ماه 1399

• قبلی
• بعدی